Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Ναι στο χαράτσι, όχι διακοπή ρεύματος

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας δημοσίευσε χθες αργά την πολυαναμενόμενη απόφασή της, που θεωρεί (με ψήφους 29-12) συνταγματικά ανεκτό το «χαράτσι» λόγω της προσωρινότητάς του Το ΣτΕ θεωρεί συνταγματικά ανεκτό το «χαράτσι» λόγω της προσωρινότητάς του (για 2 χρόνια) και της ανάγκης να αντιμετωπιστεί άμεσα η κακή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Αντίθετα, δέχθηκε ότι η διακοπή του ρεύματος αποτελεί συνταγματικά ανεπίτρεπτη επέμβαση στη σχέση μεταξύ καταναλωτή και ΔΕΗ.
Συνταγματικά ανεκτό είναι το «χαράτσι» της ΔΕΗ στα ακίνητα, όμως για όποιον δεν το πληρώνει η ΔΕΗ δεν μπορεί να του κόβει το ρεύμα, καθώς η διακοπή της ηλεκτροδότησης παραβιάζει θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος. Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας δημοσίευσε χθες αργά την πολυαναμενόμενη απόφασή της, που θεωρεί (με ψήφους 29-12) συνταγματικά ανεκτό το «χαράτσι» λόγω της προσωρινότητάς του (για 2 χρόνια) και της ανάγκης να αντιμετωπιστεί άμεσα η κακή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας.
Αντίθετα, η Ολομέλεια ΣτΕ (με ψήφους 34-7) δέχθηκε ότι η διακοπή του ρεύματος αποτελεί συνταγματικά ανεπίτρεπτη επέμβαση στη σχέση μεταξύ καταναλωτή και ΔΕΗ καθώς προσβάλλει τις συνταγματικές διατάξεις που κατοχυρώνουν την οικονομική ελευθερία, την ελευθερία των συμβάσεων, την αρχή της αναλογικότητας.
Αρκετοί δικαστές έθεσαν και ζήτημα προσβολής της ανθρώπινης αξίας, που οφείλει -κατά το Σύνταγμα- να προστατεύει το κράτος.
Το ανώτατο δικαστήριο απέρριψε τις αιτήσεις πολιτών και φορέων που ζητούσαν να ακυρωθεί το «χαράτσι», ενώ τις έκανε δεκτές ως προς το σκέλος της διακοπής του ρεύματος κρίνοντας ανίσχυρες τις σχετικές διατάξεις της απόφασης 1211/11 του τότε αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών.
Η αντιδικία θα συνεχιστεί πάντως στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου σκοπεύει να προσφύγει ο σημερινός υπουργός Επικρατείας Α. Αργυρός ως νομικός εκπρόσωπος δικηγορικών συλλόγων που είχαν προσφύγει στο ΣτΕ, ενώ και ο ίδιος είχε καταθέσει ατομική προσφυγή κατά του τέλους. Στην απόφαση που ελήφθη υπό τον πρόεδρο ΣτΕ και σήμερα υπηρεσιακό πρωθυπουργό Π. Πικραμμένο ξεκαθαρίζεται καταρχήν ότι πρόκειται για φόρο προσωρινού χαρακτήρα (και όχι ανταποδοτικό τέλος), που στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια (εμβαδόν, τιμή ζώνης κ.λπ.) ενώ μειοψηφία υποστήριξε ότι έχει πάγιο χαρακτήρα. Επιβάρυνση 
Το ΣτΕ (1972/12) σημειώνει ότι το επίμαχο τέλος, προστιθέμενο στις έκτακτες φορολογίες της τελευταίας 3ετίας, συνεπάγεται αυξημένη φορολογική επιβάρυνση των πολιτών και μείωση του συνολικού πλούτου των φορολογουμένων.
Ομως, λόγω της προσωρινότητας και της άμεσης ανάγκης να καλυφθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα σε περιβάλλον οικονομικής ύφεσης, αποτελεί περιορισμό της περιουσίας ανεκτό κατά το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων Ανθρώπου). Το δικαστήριο δέχθηκε επίσης ότι η είσπραξη του τέλους μέσω ΔΕΗ είναι νόμιμη και δεν παραβιάζει τη συνταγματική διάκριση των εξουσιών.
Σχετικά με τη διακοπή του ρεύματος, η Ολομέλεια την χαρακτηρίζει συνταγματικά ανεπίτρεπτη επέμβαση στη σύμβαση του καταναλωτή ρεύματος, αλλά και προσβολή του δικαιώματός του για ελεύθερη απόλαυση των δικαιωμάτων που έχει από τη σύμβαση.
Δεν είναι δυνατόν -κατά το ΣτΕ- να επακολουθεί στον συνεπή απέναντι στις υποχρεώσεις του προς τη ΔΕΗ καταναλωτή, διακοπή ηλεκτροδότησης ως κύρωση για μη καταβολή του τέλους, γιατί έτσι υπάρχει ανεπίτρεπτη επέμβαση στη σύμβαση για άσχετο θέμα προς την παροχή ρεύματος.
Τέτοια κύρωση για ασυνέπεια προς φορολογικές υποχρεώσεις άσχετες με τη σύμβαση προμήθειας ρεύματος είναι δυσανάλογη, γιατί οδηγεί σε αναίρεση της καθολικότητας της παροχής υπηρεσιών κοινωφελούς δικτύου για λόγο μη συναφή προς την υπηρεσία της ΔΕΗ. Αρκετοί από τους δικαστές (14) επισήμαναν ότι αποτελεί μέτρο εξαναγκασμού ανεπίτρεπτο, γιατί στερεί κοινωνικό αγαθό ζωτικής σημασίας για την αξιοπρεπή διαβίωση. Χρησιμοποιούμενο ως μοχλός πίεσης για εκπλήρωση φορολογικής υποχρέωσης υποβιβάζει τον άνθρωπο από υποκείμενο της έννομης τάξης, σε απλό μέσο για την επίτευξη δημόσιων σκοπών παραβιάζοντας τη συνταγματική υποχρέωση προστασίας της ανθρώπινης αξίας.
 Η μειοψηφία 
«Καταπέλτης» ήταν η μειοψηφία 12 δικαστών που υποστήριξαν ότι το τέλος είναι αντίθετο στο Σύνταγμα και στην ΕΣΔΑ, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη του τη φοροδοτική ικανότητα των βαρυνόμενων προσώπων, εν όψει μάλιστα και της ιδιαίτερα δυσμενούς συγκυρίας (συνεχείς μειώσεις μισθών - συντάξεων, επιβολή αλλεπάλληλων φορολογικών βαρών σε εισοδήματα, περιουσίες).
Δικαστές της μειοψηφίας θεμελίωσαν την αντισυνταγματικότητα στο γεγονός ότι δεν απαλλάσσεται η πρώτη κατοικία σε περίοδο οικονομικής κρίσης, στοιχείο αναγκαίο για την αξιοπρεπή διαβίωση που απειλείται έντονα, και για την προστασία της οικογένειας. Μειοψηφία υπό τον πρόεδρο ΣτΕ υποστήριξε τη συνταγματικότητα της διακοπής λόγω της εξυπηρέτησης σκοπού εθνικού συμφέροντος (κατεπείγουσα είσπραξη εσόδων), αλλά και επειδή διακοπή προβλέπεται και σε άλλες περιπτώσεις (για μη καταβολή φόρων, έκτακτης εισφοράς, για πολεοδομικούς λόγους κ.λπ.). ΑΛ. ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου