Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ

Το περιεκτικό άρθρο του οσιολογιότατου μοναχού Αββακούμ, που δημοσιεύθηκε στον “Ορθόδοξο Τύπο” (Αριθ. 1857), δίνει τις πραγματικές διαστάσεις της αδυναμίας αρμονικής ζεύξης Ορθόδοξης Θεολογίας με τη “μετανεωτερικότητα” πολλώ μάλλον με την “μεταπατερικότητα.”

Πολύ εύστοχη η ευρύτερη προσέγγιση του προβλήματος, στο οποίο εντάσσει την πολεμική κατά της σχέσεως συναλληλίας Πολιτείας και Εκκλησίας, αλλά και τη λεγόμενη “λειτουργική αναγέννηση” δηλαδή την αίρεση του Νεοβαρλααμισμού.

Μια επιφύλαξη μόνον. Στην προσπάθειά του, ο Οσιολογιότατος Αββακούμ, να επισημάνει το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε με την Ακαδημία του Βόλου, δίνει μια πολύ ειδυλλιακή εικόνα που επικρατεί στις Θεολογικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
Σε τι άραγε λ.χ. διαφέρουν οι θεολογικοί προσανατολισμοί της πλειοψηφίας των Καθηγητών του Θεολογικού Τμήματος της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης από τους αντίστοιχους του κ. Καλαιτζίδη ή του Σεβασμιότατου Δημητριάδος όπως και πλείστων όσων ακαδημαικών θεολόγων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης;

Επιβεβλήμενο λοιπόν είναι να επισημαίνουμε τον κίνδυνο από την Ακαδημία του Βόλου αλλά όταν ωραιοποιούμε την κατάσταση στις Θεολογικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης νομίζω ότι δεν απηχούμε την πραγματικότητα.

Δεν πάει άλλωστε καιρός που το Θεολογικό Τμήμα της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης εξέφρασε τη συναντίληψή του στο Σεβασμιότατο Δημητριάδος για τις Νεοβαρλααμικές καινοτομίες.
Και για να είμαστε δίκαιοι! Το πρόβλημα πηγαίνει πολύ πιο παλιά. Ηδη από την εποχή που ήμουν φοιτητής στην Αθήνα (1974-1978) αντιμετωπίζαμε σοβαρότατο “μεταπατερικό” και “συναφειακό” πρόβλημα από τους αείμνηστους Παπαπέτρου, Αγουρίδη και Νησιώτη.

Τον αείμνηστο Νησιώτη μάλιστα ορισμένοι έχουν τη φαεινή ιδέα να συγκαταλέγουν μεταξύ των θεολόγων οι οποίοι ανανέωσαν ορθόδοξα την Θεολογία και τη βοήθησαν να ελευθερωθεί από τη “Βαβυλώνιο αιχμαλωσία”!!!

Και αυτά ενώ είναι σε όλους γνωστό ότι - μεταξύ άλλων ατοπημάτων - ο αείμνηστος Νησιώτης ήταν ένας ορκισμένος οικουμενιστής - με την όλη βαρύτητα του όρου- και είχε εγκολπωθεί τη “θεολογία της απελευθέρωσης” την οποία μάλιστα προσπαθούσε να λανσάρει ως “θεολογία της ελπίδος” και ως έκφραση της περί Αγίου Πνεύματος διδασκαλίας της Εκκλησίας!!!

Οσο για τις προτεσταντικές καταβολές της Θεολογικής σκέψης του αείμνηστου Αγουρίδη δεν νομίζω να χρειάζεται να ενδιατρίψω επί μακρόν. Γενιές θεολόγων δοκίμασαν την πικρή γεύση των χυμών της θεολογικής του σκέψης.
Ο αείμνηστος ήταν ένας Αμερικανοσπουδασμένος “φιλελεύθερος” (liberal) προτεστάντης, ο οποίος είχε τόσο εκπροτεσταντισμένη συνείδηση, ώστε όταν έκανε κήρυγμα σε ορθόδοξο ναό κρατούσε στο χέρι του την Αγία Γραφή όπως ακριβώς κάνουν οι πάστορες του Προτεσταντισμού!!!

Ο δε αείμνηστος Παπαπέτρου είχε προχωρήσει πολύ πέραν της “μεταπατερικής” θεολογίας. Καθηγητής ων της Απολογητικής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών πρότεινε ως υπέρβαση της υπαρξιακής αγωνίας του ανθρώπου ΟΧΙ την πίστη στο Χριστό αλλά τη συνειδητοποίηση ότι δεν έχουμε αποδείξεις ότι το ανθρώπινο γένος ως σύνολον θα εξαφανιστεί!!!

Συνοψίζω. Θερμά συγχαρητήρια στον Οσιολογιότατο για τις εύστοχες και περιεκτικές επισημάνσεις του. Ορθότατες οι παρατηρήσεις του για τη “μετανεωτερικότητα” και τη “μεταπατερική” θεολογία, όπως και η κριτική του για την Ακαδημία του Βόλου, αλλά η ειδυλλιακή εικόνα των Θεολογικών Σχολών που απηχεί δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Να προσθέσω μάλιστα ότι ο Οσιολογιότατος - όπως και όλοι όσοι ασκούν κριτική στη λεγόμενη “λειτουργική αναγέννηση” - είναι καιρός να υιοθετήσουν τον όρο “Νεοβαρλααμισμό”, τον οποίο λίαν εύστοχα εισηγήθηκαν οι κορυφαίοι ορθόδοξοι θεολόγοι π. Θεόδωρος Ζήσης, π. Σαράντης Σαράντος και ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, διότι αυτός ο όρος προσδιορίζει με τη μεγαλύτερη δυνατή δογματική ακρίβεια την ουσία αυτών των νεωτερισμών αλλά και φανερώνει τη σοβαρότητα του εγχειρήματος.

Του Παναγιώτη Τελεβάντου