Συνεργαζόμενες... προβοσκίδες

Την αναγκαιότητα της συνεργασίας κατανοούν και οι ελέφαντες, σύμφωνα με νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, κι έτσι εντάσσονται και αυτοί στο «ελιτίστικο κλαμπ» κοινωνικών και νοημόνων ζώων, μαζί με τους χιμπατζήδες, τις ύαινες, τα κοράκια, τα δελφίνια και τους ανθρώπους.

Οι ερευνητές που έκαναν πειράματα για τις ικανότητες συνεργασίας των ασιατικών ελεφάντων στην Ταϊλάνδη ανακάλυψαν ότι τα παχύδερμα -αντίθετα με την υποτιμητική έννοια που έχει δοθεί στην ονομασία τους- κατανοούν ότι μερικές φορές η συνεργασία είναι αναγκαία για την επίτευξη ενός καθήκοντος, αναγνώριση που σύμφωνα με τους επιστήμονες αποτελεί γνώρισμα ανώτερης κοινωνικής νοημοσύνης.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια παραλλαγή ενός πειράματος που είχε εφαρμοστεί παλαιότερα στους χιμπατζήδες. Δύο ελέφαντες έπρεπε να τραβήξουν ταυτόχρονα τις δύο άκρες ενός σκοινιού ώστε να σπρώξουν προς το μέρος τους μια πλατφόρμα πάνω στην οποία ήταν η τροφή τους, δύο μπολ καλαμποκιού.
Αρχικά, οι ερευνητές δίδαξαν σε κάθε ζώο ξεχωριστά να τραβάει το σκοινί με την προβοσκίδα του και μετά έξι ζευγάρια ελεφάντων κλήθηκαν να συνεργαστούν. Μετά από μερικές αποτυχίες -όταν κάποιο ζώο τραβούσε πρώτο το σκοινί, η τροφή δεν γλιστρούσε προς το μέρος τους- αλλά γρήγορα έμαθαν να συνεργάζονται.
Προκειμένου οι επιστήμονες να εξακριβώσουν ότι οι ελέφαντες πράγματι κατανοούν την ανάγκη της συνεργασίας, σε επόμενο στάδιο απελευθέρωναν τα δύο ζώα στο χώρο του πειράματος με χρονική διαφορά 45 δευτερολέπτων, ώστε ο πρώτος ελέφαντας να περιμένει τον δεύτερο προτού ξεκινήσουν την κοινή προσπάθεια.
Μέσα σε ένα διήμερο τα πειράματα επαναλήφθηκαν 40 φορές και έδειξαν, ιδιαίτερα τις τελευταίες δέκα φορές, ότι τα έξι ζευγάρια ελεφάντων κατάφεραν να συνεργαστούν με ποσοστό επιτυχίας 88% με 97%.
Τα πειράματα έρχονται να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις και βιντεοσκοπήσεις στη φύση, όπως την περίπτωση που ελέφαντες συνεργάζονται με τις προβοσκίδες τους για να σηκώσουν ένα πεσμένο στο έδαφος ή κολλημένο στη λάσπη μέλος της ομάδας τους, ενώ έχουν καταγραφεί και περιστατικά που ελέφαντες φαίνεται να θρηνούν ομαδικά ένα νεκρό συγγενή τους.

Η σχετική μελέτη με επικεφαλής τον πειραματικό ψυχολόγο Τζόσουα Πλότνικ του πανεπιστημίου Κέμπριτζ δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ.

www.enet.gr