Ο όρος «μεταβολισμός» αναφέρεται στις φυσικές και χημικές διεργασίες που διεξάγονται στο σώμα μας, οι οποίες διασπούν τις τροφές και τις μετατρέπουν σε χρήσιμη για τον οργανισμό ενέργεια.
Ο βασικός μεταβολισμός αναφέρεται στην ελάχιστη δαπάνη ενέργειας που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ζωής.
Όπως επισημαίνει η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ελεάνα Πετροπούλου, ο οργανισμός χρειάζεται ενέργεια για τη διεκπεραίωση όλων των φυσιολογικών λειτουργιών του. Ακόμα και όταν κοιμόμαστε, χρησιμοποιούμε τα αποθέματα ενέργειας που έχουμε για την αναπνοή μας, την κυκλοφορία του αίματος, τη λειτουργία των κυττάρων κλπ. Για να υπολογίσουμε πόσες θερμίδες καίμε ημερησίως πρέπει να λάβουμε υπόψη τρεις παράγοντες: τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, τις θερμίδες που καταναλώνουμε κατά τη διάρκεια της πέψης, απορρόφησης, μεταφοράς και αποθήκευσης των θρεπτικών συστατικών, και την άσκηση. Επειδή, λοιπόν, ο μεταβολισμός παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την ανθρώπινη ύπαρξη, οι μύθοι και οι αλήθειες σχετικά με αυτόν αφθονούν: «Δεν τρώω υδατάνθρακες γιατί δεν κάνουν καλό στον μεταβολισμό μου», «Αγόρασα ένα καταπληκτικό βότανο, το οποίο αυξάνει τον μεταβολισμό» ή το πολύ συχνό:
«Έκανα το τεστ δυσανεξίας και έδειξε ότι δεν πρέπει να ξαναφάω σοκολάτα γιατί είναι καταστροφική για τον μεταβολισμό μου» και πολλά άλλα... Καταρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, δηλαδή, αν δύο άνθρωποι καταναλώσουν για παράδειγμα 3.000 θερμίδες από το ίδιο φαγητό, ο ένας από τους δύο μπορεί να παχύνει και ο άλλος όχι. Αυτό γιατί συμβαίνει; Γιατί ο μεταβολισμός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία, η σύσταση του σώματος, η ορμονική λειτουργία (Τ3, γεννητικά στεροειδή) κ.ά. Η ερώτηση που τίθεται σε αυτό το σημείο είναι η εξής: ποιος φταίει όταν δεν μπορούμε να χάσουμε κιλά; Eμείς ή ο μεταβολισμός μας; Αν προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από όσες καίμε, δεν μπορούμε να επιτύχουμε απώλεια βάρους, και γι’ αυτό δεν φταίει ο μεταβολισμός μας.
Ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αυξήσει κανείς τις θερμίδες που καίει είναι η άσκηση και κυρίως η αερόβια άσκηση. Αυξάνοντας τη φυσική δραστηριότητα, αυξάνονται και οι ενεργειακές ανάγκες, δηλαδή καίμε περισσότερες θερμίδες. Ένας ακόμα τρόπος να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να χρησιμοποιήσει περισσότερη ενέργεια είναι τα συχνά ισορροπημένα γεύματα, πλούσια σε λαχανικά και φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες, όπως και οι πρωτεΐνες, χρειάζονται περισσότερη ενέργεια για να διασπαστούν. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι θα καταφύγουμε σε άκρως πρωτεϊνικά γεύματα ούτε σε υπερβολική άσκηση. Δεν υπάρχει, δυστυχώς, το μαγικό ραβδάκι που θα μας αδυνατίσει ούτε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής που θα αλλάξει τον μεταβολισμό μας. Η λύση είναι μία: άσκηση και ισορροπημένη διατροφή.
Όπως επισημαίνει η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ελεάνα Πετροπούλου, ο οργανισμός χρειάζεται ενέργεια για τη διεκπεραίωση όλων των φυσιολογικών λειτουργιών του. Ακόμα και όταν κοιμόμαστε, χρησιμοποιούμε τα αποθέματα ενέργειας που έχουμε για την αναπνοή μας, την κυκλοφορία του αίματος, τη λειτουργία των κυττάρων κλπ. Για να υπολογίσουμε πόσες θερμίδες καίμε ημερησίως πρέπει να λάβουμε υπόψη τρεις παράγοντες: τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, τις θερμίδες που καταναλώνουμε κατά τη διάρκεια της πέψης, απορρόφησης, μεταφοράς και αποθήκευσης των θρεπτικών συστατικών, και την άσκηση. Επειδή, λοιπόν, ο μεταβολισμός παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την ανθρώπινη ύπαρξη, οι μύθοι και οι αλήθειες σχετικά με αυτόν αφθονούν: «Δεν τρώω υδατάνθρακες γιατί δεν κάνουν καλό στον μεταβολισμό μου», «Αγόρασα ένα καταπληκτικό βότανο, το οποίο αυξάνει τον μεταβολισμό» ή το πολύ συχνό:
«Έκανα το τεστ δυσανεξίας και έδειξε ότι δεν πρέπει να ξαναφάω σοκολάτα γιατί είναι καταστροφική για τον μεταβολισμό μου» και πολλά άλλα... Καταρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, δηλαδή, αν δύο άνθρωποι καταναλώσουν για παράδειγμα 3.000 θερμίδες από το ίδιο φαγητό, ο ένας από τους δύο μπορεί να παχύνει και ο άλλος όχι. Αυτό γιατί συμβαίνει; Γιατί ο μεταβολισμός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία, η σύσταση του σώματος, η ορμονική λειτουργία (Τ3, γεννητικά στεροειδή) κ.ά. Η ερώτηση που τίθεται σε αυτό το σημείο είναι η εξής: ποιος φταίει όταν δεν μπορούμε να χάσουμε κιλά; Eμείς ή ο μεταβολισμός μας; Αν προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από όσες καίμε, δεν μπορούμε να επιτύχουμε απώλεια βάρους, και γι’ αυτό δεν φταίει ο μεταβολισμός μας.
Ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αυξήσει κανείς τις θερμίδες που καίει είναι η άσκηση και κυρίως η αερόβια άσκηση. Αυξάνοντας τη φυσική δραστηριότητα, αυξάνονται και οι ενεργειακές ανάγκες, δηλαδή καίμε περισσότερες θερμίδες. Ένας ακόμα τρόπος να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας να χρησιμοποιήσει περισσότερη ενέργεια είναι τα συχνά ισορροπημένα γεύματα, πλούσια σε λαχανικά και φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες, όπως και οι πρωτεΐνες, χρειάζονται περισσότερη ενέργεια για να διασπαστούν. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι θα καταφύγουμε σε άκρως πρωτεϊνικά γεύματα ούτε σε υπερβολική άσκηση. Δεν υπάρχει, δυστυχώς, το μαγικό ραβδάκι που θα μας αδυνατίσει ούτε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής που θα αλλάξει τον μεταβολισμό μας. Η λύση είναι μία: άσκηση και ισορροπημένη διατροφή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου