ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΥΓΕΙΑ. Σμέουρα: Αντιοξειδωτικά – αντιφλεγμονώδη οφέλη. Αφορά όλους. Γραφει ο βοτανολογος Νιωτης.

Προσφατα είδαμε πώς να νικήσετε το συνάχι και να απαλλαγείτε από τα συμπτώματα. Τώρα τα σμέουρα ή αλλιώς raspberries ή φραμπουάζ είναι οι μικρού μεγέθους καρποί του φυτού Rubus ideaus, της οικογένειας των ροδοειδών. Υπάρχουν περισσότερα από 200 διαφορετικά είδη σμέουρων τα οποία κατηγοριοποιούνται σε 3 βασικές ομάδες: τα κόκκινα, τα μαύρα και τα μωβ. Σχετικές πληροφορίες δίνει στο www.Life2day.gr η Ελίνα Ασημακοπούλου -Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc-Επιστημονική Υπεύθυνη «Λόγω Διατροφής» Καλύβια Αττικής
 -Γ. Γραμματέας Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας (ΕΛ.Δ.Ε.). Τα πλέον γνωστά και περισσότερο δημοφιλή είναι τα κόκκινα σμέουρα. Η γεύση τους είναι ιδιαίτερη και δυνατή, αφήνοντας μία γλυκόξινη αίσθηση ενώ έχουν πολύ υψηλή διατροφική αξία. Αποτελούν εξαιρετική πηγή φυτοχημικών όπως οι ανθοκυανίνες, οι φαινόλες, οι τανίνες και οι λιγνάνες, ενώ η συγκέντρωσή τους σε ελλαγικό οξύ και πελαργονιδίνη είναι αρκετά αυξημένη
. Οι μεγάλες ποσότητες των παραπάνω φυτοχημικών προσδίδουν στα σμέουρα ιδιαίτερα υψηλή αντιοξειδωτική αξία, η οποία σύμφωνα με τις καταχωρήσεις του USDA ανέρχονται στις 5,065 μονάδες ORAC ανά 100γρ. Αντίθετα, η θερμιδική τους αξία είναι χαμηλή αποδίδοντας μόνο 52 θερμίδες στα 100γρ ενώ αποτελούν εξαιρετική πηγή φυτικών ινών καλύπτοντας περίπου το 16% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας σε φυτικές ίνες. Επιπλέον, είναι πλούσια σε μαγγάνιο, βιταμίνες C και Κ, φυλλικό οξύ, μαγνήσιο, κάλιο και χαλκό.
 Λόγω της υψηλής θρεπτικής τους αξίας, τα σμέουρα φέρεται να έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη οφέλη Η ποικιλία φυτοχημικών ουσιών που περιέχεται στα σμέουρα θεωρείται αξιοσημείωτη αφού παρόμοια ποικιλομορφία συναντάται σε πολύ λίγα φρούτα. Γι’ αυτό και θεωρείται να έχουν πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Το ελλαγικό οξύ που, όπως προαναφέρθηκε βρίσκεται άφθονο στα σμέουρα, είναι από τις ουσίες που έχει αποδεδειγμένη αντιοξειδωτική δράση. Συγκεκριμένα, φέρεται να αναστέλλει τη δράση ενζύμων που προάγουν τις φλεγμονές και να βοηθά, τουλάχιστον σε μελέτες που έχουν γίνει σε ποντίκια, στη μείωση του πεπτικού έλκους και άλλων φλεγμονών του πεπτικού. Αντικαρκινικές ιδιότητες Η παρουσία έντονου οξειδωτικού στρες σε συνδυασμό με την παρουσία χρόνιων φλεγμονών σε έναν οργανισμό μπορεί να αποτελέσει υψηλό ρίσκο για την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στους ανθρώπινους ιστούς. Όντας πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών, τα σμέουρα μπορούν να ελαττώσουν το ρίσκο αυτό δρώντας τόσο κατά του οξειδωτικού στρες όσο και των φλεγμονών, χρόνιων ή μη.
 Σάκχαρο και παχυσαρκία Τα περισσότερο ενδιαφέροντα νέα πεδία έρευνας για τα σμέουρα αφορούν τη διαχείριση της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2. Στην περίπτωση της παχυσαρκίας ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί σε δύο διαφορετικές ενώσεις των σμέουρων, τις κετόνες σμέουρου ή βατόμουρου και του φλαβονοειδούς τιλιροσίνη. Οι κετόνες είναι φυσικές ενώσεις που υπάρχουν σε αφθονία στα σμέουρα, ενώ περιέχονται σε μικρότερες ποσότητες και σε πολλά φυτά όπως το πεύκο και το σφένδαμο. Οι κετόνες βατόμουρου είναι γνωστές και με το όνομα ρεοσμίνη και χρησιμοποιούνται κυρίως ως πρόσθετο τροφίμων.
 Τα τελευταία χρόνια οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η ρεοσμίνη βοηθά στην αύξηση του μεταβολισμού και την καύση του σωματικού λίπους. Επιπρόσθετα, τόσο η ρεοσμίνη όσο και η τιλιροσίνη φέρεται να ενεργοποιούν την αδιπονεκτίνη, ορμόνη που παράγεται από τα λιποκύτταρα του σώματος και η οποία παίρνει μέρος στον καταβολισμό των λιπαρών οξέων. Η αδιπονεκτίνη εμπλέκεται, επιπλέον, στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Σε άτομα παχύσαρκα με διαβήτη τύπου 2 η εν λόγω ορμόνη είναι ανενεργή ή δεν εκκρίνεται σε επαρκείς ποσότητες. Αυτό δυσκολεύει κατά πολύ τη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου και λιπών στο αίμα.
Έτσι, με την ενεργοποίηση της αδιπονεκτίνης από τις κετόνες και την τιλιροσίνη μπορεί να επέλθει ισορροπία στην έκκριση ινσουλίνης και στα επίπεδα σακχάρου και λιπών στο αίμα παχύσαρκων ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Αξίζει λοιπόν να προσθέσει κανείς στη διατροφή του τα σμέουρα τόσο για την καταπληκτική τους γεύση όσο και για τα πολλαπλά οφέλη που επιφέρουν στην υγεία!