Η κατάθλιψη των γιορτών

Οι μέρες των γιορτών αποτελούν για τους περισσότερους ανθρώπους πηγή χαράς, ευτυχίας, αισιοδοξίας και συναισθηματικής ικανοποίησης. Αυτές τις μέρες τα άτομα συνήθως χαλαρώνουν από τους εξουθενωτικούς ρυθμούς της εργασίας τους,
συνευρίσκονται με αγαπημένα τους πρόσωπα, διακατέχονται με θετικές σκέψεις και προσδοκίες για την επόμενη χρονιά που έρχεται.
Ωστόσο αυτή η περίοδος για κάποιους ανθρώπους είναι δυσάρεστη και συνοδεύεται από συναισθήματα θλίψης, άγχους, κατάθλιψης, ανηδονίας, απαισιοδοξίας, αδιαφορίας κ.ά. Αυτό συμβαίνει διότι οι συνθήκες που δημιουργούνται κατά την περίοδο των γιορτών φέρνουν στην επιφάνεια ή επιτείνουν καταστάσεις που υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η κατάθλιψη κατά τη διάρκεια των γιορτών είναι ένα γεγονός που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στη σύγχρονη εποχή. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι απόπειρες αυτοκτονίας αμέσως μετά τα Χριστούγεννα αυξάνονται κατά 40%, ενώ σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ στην Ουαλία, η 3η Δευτέρα του Ιανουαρίου είναι η πιο καταθλιπτική ημέρα όλου του χρόνου.

Παράγοντες που ευνοούν

Οι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση της κατάθλιψης κατά τις μέρες των εορτών είναι διαφόρων ειδών οικογενειακά προβλήματα, όπως διαζύγιο, πένθος, ασθένεια, συνεχείς καβγάδες μέσα στη συζυγική στέγη, κακοποίηση κ.ά. Ατομα που βιώνουν άσχημες οικογενειακές συνθήκες, υποχρεώνονται, σύμφωνα με τις κοινωνικές πεποιθήσεις και προσταγές, αυτές τις μέρες να συσφίξουν τις σχέσεις τους με τα άλλα μέλη της οικογένειάς τους καθώς και να μοιραστούν στιγμές μαζί τους. Αυτό το γεγονός είναι ιδιαίτερα στρεσογόνο και συχνά συνοδεύεται από συναισθήματα θλίψης και στενοχώριας.

Για άλλα άτομα οι γιορτές μπορεί να αποτελέσουν το έναυσμα για τη θύμηση οδυνηρών αναμνήσεων. Προκειμένου να λησμονήσουν τους «παιδικούς δαίμονες» που τους κατατρέχουν και να καλύψουν τα συναισθήματα κενότητας που αισθάνονται, μπορεί να καταφύγουν σε υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή φαγητού, που υπάρχουν άφθονα αυτές τις μέρες.

Αλλος ένας σημαντικός παράγοντας εμφάνισης κατάθλιψης κατά τη διάρκεια των γιορτών είναι τα οικονομικά προβλήματα (ανεργία, χαμηλό εισόδημα κ.ά.). Η αγορά ακριβών δώρων αυτές τις ημέρες θεωρείται ένδειξη αγάπης. Ατομα που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν σ' αυτή την υποχρέωση, διακατέχονται από συναισθήματα απογοήτευσης, λύπης, αναξιότητας, ντροπής και ενοχής. Αυτό το φαινόμενο χαρακτηρίζει σε μεγαλύτερο βαθμό γονείς χαμηλού οικονομικού-κοινωνικού στρώματος οι οποίοι αδυνατούν να προσφέρουν στα παιδιά τους ακριβά δώρα και παιχνίδια.

Η μοναξιά είναι ένας άλλος σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας, ο οποίος βοηθά στην εμφάνιση της κατάθλιψης κατά τη διάρκεια των γιορτών. Η μοναξιά αυτές τις μέρες διογκώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι τις άλλες μέρες του χρόνου, και αυτό έχει αποτέλεσμα να αυξάνονται και τα αρνητικά συναισθήματα.

5 τρόποι για να αισθανθείτε καλύτερα

* Ατομα που στερούνται το υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, είναι προτιμότερο να περάσουν αυτές τις γιορτές με άλλα άτομα τα οποία τους προσφέρουν συναισθηματική ασφάλεια και αποδοχή.

* Εάν κάποιο άτομο έχει ζήσει δυσάρεστες οικογενειακές στιγμές με την οικογένειά του στην παιδική του ηλικία, θα μπορούσε να μοιραστεί αυτές τις οδυνηρές αναμνήσεις με αγαπημένα και φιλικά πρόσωπα προκειμένου να τις εκφορτίσει.

* Το άτομο προκειμένου να απαλλαχτεί από αυτά τα οδυνηρά συναισθήματα που το κατατρέχουν αυτές τις μέρες, θα μπορούσε αυτή τη χρονιά να δοκιμάσει νέες εμπειρίες, όπως κάποια μικρή απόδραση με φίλους κ.ά.

* Οι στόχοι για το νέο έτος θα πρέπει να είναι απλοί, εφικτοί και προσβάσιμοι.

* Ο καταναλωτισμός και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ δεν βοηθούν στην πραγματική αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αντιθέτως, επιτείνουν και καλύπτουν τα προβλήματα που μπορεί να βιώνει το άτομο.

Γράφει η ΑΠΟΣΤΟΛΙΑ ΝΤΕΚΟΒΑ, κλινική ψυχολόγος

www.enet.gr